fbpx
Pazarlama

Gerilla Pazarlama Nedir?

Gerilla Pazarlama, maksimum sonuç veren düşük maliyetli geleneksel olmayan pazarlama taktiklerine odaklanan bir reklam stratejisidir.

Orijinal terim Jay Conrad Levinson  tarafından 1984 tarihli ‘Gerilla Reklamcılığı’ kitabında icat edildi . Gerilla pazarlama terimi , düzensiz bir savaş biçimi olan ve silahlı siviller tarafından kullanılan küçük taktik stratejilerle ilgili olan gerilla savaşından esinlenmiştir. Bu taktiklerin çoğu pusular, sabotajlar, baskınlar ve sürpriz unsurları içerir. Gerilla savaşına benzer şekilde, gerilla pazarlaması, pazarlama endüstrisinde aynı türden taktikleri kullanır.

Bu alternatif reklam stili, büyük ölçüde geleneksel olmayan pazarlama stratejisine, yüksek enerjiye ve hayal gücüne dayanır. Gerilla Pazarlama, tüketiciyi şaşırtmak, silinmez bir izlenim bırakmak ve bol miktarda sosyal vızıltı yaratmakla ilgilidir. Gerilla pazarlamasının , daha geleneksel reklam ve pazarlama biçimlerine kıyasla tüketiciler üzerinde çok daha değerli bir izlenim bıraktığı söyleniyor. Bunun nedeni, çoğu gerilla pazarlama kampanyasının tüketiciyi daha kişisel ve akılda kalıcı bir düzeyde vurmayı amaçlamasıdır.

Gerilla Pazarlaması Kökeni ve Terim Anlamı

İspanyollar Napolyon’la savaşırken “gerilla” terimi 1808-1814 yılları arasında ortaya çıktı. Gerilla savaşı, küçük savaş birimlerinin bir düşman ordusuna karşı silahlı direnişidir. Güney Amerikalı devrimci Ernesto Che Guevara “gerilla taktikleri” terimini ortaya çıkardı. Bu taktikler sürpriz etkisiyle, sabotaj ve pusu kullanarak amaca ulaşmaya dayalıdır. En etkili noktası, kaynakları az olan küçük gruplar tarafından da uygulanabilir olmasıdır.

Gerilla Pazarlamasının Tarihçesi

Reklamcılık, erken Mısırlıların satış mesajları ve duvar posterleri yapmak için papirüs kullandığı MÖ 4000 yılına kadar uzanabilir. Geleneksel reklamcılık ve pazarlama olarak düşündüğümüz şey, yüzyıllar boyunca yavaş yavaş gelişti, ancak 1900’lerin başına kadar hiçbir zaman gerçekten patlama yapmadı.

O sıralarda reklamların asıl amacı tüketiciyi eğlendirmek ve meşgul etmekten ziyade ürün veya hizmet konusunda eğitmekti.

1960 yılında kampanyalar, radyo ve basılı medya gibi farklı kitle iletişim kanallarında yoğun reklam harcamalarına odaklanır.

1980’lerin sonu ve 1990’ların başına kadar kablolu televizyon reklam mesajlarını görmeye başladı. Bu dönemdeki en unutulmaz öncü, öne çıkan bir gösterinin yan ürünü olmaktan ziyade tüketicinin reklam mesajını ayarlamasını sağlamaya odaklandıkları MTV idi.

Ajanslar tüketiciler üzerinde bir izlenim bırakmak için mücadele etti ve tüketiciler pazarlanmaktan yoruldu. Değişim zamanı gelmişti.

1984 yılında, pazarlamacı Jay Conrad Levinson, ” Gerilla Pazarlama ” adlı kitabında resmi terimi tanıttı .

Levinson, J. Walter Thompson’da Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Leo Burnett Advertising’de Kreatif Direktör ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak bir geçmişe sahiptir. Levinson’ın kitabında, geleneksel reklamcılık biçimlerine yaklaşmanın ve bunlarla mücadele etmenin benzersiz yollarını öneriyor. Gerilla pazarlamasının  amacı, küçük bir bütçeyle reklam vermek için alışılmadık taktikler kullanmaktı. Bu süre zarfında radyo, televizyon ve yazılı basın artıyordu, ancak tüketiciler giderek yoruluyordu. Levinson, kampanyaların şok edici, benzersiz, çirkin ve zeki olması gerektiğini öne sürüyor.

Küçük işletmeler düşünme biçimlerini değiştirmeye başladı ve pazarlamaya yepyeni bir şekilde yaklaştı. Gerilla pazarlama  kavramı organik olarak gelişmeye ve büyümeye devam ediyor.

Gerilla Pazarlama İlkeleri Nelerdir?

Gerilla pazarlama stratejilerini analiz ederseniz, stratejileri ayıran birkaç özellik ve ilkeyle karşılaşırsınız:

  • Alışılmadık
  • Sıra dışı
  • Beklenmedik
  • Klasik reklam ve pazarlama yollarından bağımsız
  • Orijinal
  • Yaratıcı
  • Kışkırtıcı
  • Ekonomik
  • Etkili bir şekilde eylem odaklı
  • Viral: “Sana daha fazlasını anlatmalıyım!”

Gerilla Pazarlama Türleri

Ne kadar niş görünse de, aslında 4 başlıkta gerilla pazarlamasını toplayabiliriz:

Açık Gerilla Pazarlama

Bir heykele çıkarılabilir bir şey koymak veya kaldırımlara ve sokaklara geçici sanat eserleri koymak gibi önceden var olan kentsel ortamlara bir şeyler ekler.

İç Mekan Gerilla Pazarlama

Dış mekan gerilla pazarlamasına benzer şekilde, yalnızca tren istasyonları, mağazalar ve üniversite kampüs binaları gibi kapalı yerlerde gerçekleşir.

Event Ambush Gerilla Pazarlama

Konser veya spor karşılaşması gibi devam eden bir etkinliğin izleyicilerinden, genellikle etkinlik sponsorlarının izni olmaksızın, bir ürünü veya hizmeti göze çarpan bir şekilde tanıtmak için yararlanma.

Deneyimsel Gerilla Pazarlama

Yukarıdakilerin tümü, ancak halkın markayla etkileşime girmesini gerektiren bir şekilde yürütülmüştür.

Biliyoruz – bağlam olmadan, gerilla pazarlamasının tüm fikri biraz kafa karıştırıcı olabilir, bu yüzden birkaç başka marka tarafından nasıl uygulandığına bakalım.

Büyük İşletmeler Gerilla Pazarlamasını Nasıl Kullanıyor?

Aslında bu içeriği direk bir örnek ile anlatmak daha mantıklı olacak. Başarılı başarısız bir çok örnekten sonra en iyi iş çıkaran marka tahmin edeceğiniz üzere Coca-Cola.

Ocak 2010’da The Coca-Cola Company, interaktif pazarlama ajansı Definition 6’nın yardımıyla “Mutluluk Makinesi” videosunu oluşturdu. Videoda, soğuk bir içecekten çok daha fazlasını dağıtan bir Coca-Cola satış makinesi yer alıyordu. Film, stratejik olarak yerleştirilmiş 5 gizli kamera kullanılarak Queens, New York’taki St. John’s Üniversitesi’nde bir mağazaydı. Öğrencilerden gelen tepkiler tamamen yazılı değildi.

4.5 milyon görüntüleme üzerine YouTube mayıs 2010’da prestijli bir CLIO Gold Interactive Ödülü kazandı. Film en yüksek penetrasyona Brezilya, Meksika, Japonya ve Rusya’da sahipti.

Bu videoda inanılmaz yatırım getirisini gördükten sonra Coca-Cola, aynı konsepti kullanan birkaç video daha yayınlayarak ‘Mutluluk’ temasına devam etmeye karar verdi.

“Gerilla pazarlama; heyecan, enerji ve hayal gücü ister.”

 

Markanıza İlham Verecek 7 Gerilla Pazarlama Örneği

  • Colgate, diş macunu örneklerinden biraz daha acımasız yaratıcı bir şey dağıtarak ağız sağlığının reklamını yaptı. Bunun yerine, reklamcılar tahta diş fırçalarıyla lolipop ve pamuk şeker gibi tatlılar yüklediler.

  • Beiersdorf, mobilya mağazalarında Nivea logosunu sergileyen çift dokulu mavi kanepeler yerleştirdi. Döşeme kaplaması, selülit ve pürüzsüz cilt arasındaki farkı göstermek için tasarlandı.

  • McDonald’s bir yaya geçidini büyük bir paket patates kızartmasına dönüştürdü.

  • Köpekler için pire ve kene önleme ürünleri üreten Frontline, bu geniş kamusal alanın tüm zeminini bu görüntü ile doldurabilmişti. Marka, birçok insanın her gün o alanda yürüdüğünü ve çok sayıda insanın da binanın üst katlarından görebileceğini ve köpek-böcek yanılsamasını yaratacağını biliyordu. Kaçırmak ve iki kez bakmamak zor. Yine, bu kampanya geleneksel pazarlamadan farklıdır, çünkü sadece görmezden gelinmesi muhtemel bir yere tek bir mesaj yerleştirmek değildir. İzleyiciye ürünün ne yaptığını hatırlatan bir tür tesadüfi insan etkileşimi yaratır.

  • Bu açlık farkındalığı reklamında, Feed South Africa dinleyicilerle konuşmak için duygu ve suçluluk duygusunu kullanıyor. Göreceğimiz çoğu Gerilla Reklamı esprili olsa da, bazıları izleyicileri daha ciddi bir konuda gerçekten üzebilir.

  • Başarılı bir gerilla pazarlama fikrinin en önemli bileşenlerinden biri, marka değerlerini birleştirmesi veya somutlaştırmasıdır. Sınırlarını zorlayan marka kişiliğiyle tutarlı olan NIKE, reklam geçmişiyle mükemmel bir gerilla pazarlama örneği yapıyor.

Gerilla pazarlamasının birkaç farklı amacı olabilir, ancak genellikle bir markayı veya ürünü tanıtmak veya bir pazar imajını veya marka farkındalığını güçlendirmek için kullanılır.

Geleneksel Pazarlama ile Gerilla Pazarlama Arasında Karşılaştırma: 10 Temel Fark

  1. Geleneksel pazarlama birincil olarak para ve finansal kaynaklara dayanırken; gerilla pazarlama kaynak olarak öncelikle yaratıcılığı ve zamanı kullanır.
  2. Geleneksel pazarlama uygulaması öncesinde, sırasında ve sonrasında uzun uğraş isteyen bir yöntemken; gerilla pazarlama görece olarak daha kolay biçimlendirilir.
  3. Geleneksel pazarlama finansal kaynakları rahatça kullanabilen büyük işletmeler için daha uygunken; gerilla pazarlama, sınırlı pazarlama ve reklam bütçesi ayırabilen küçük ve orta boy işletmeler için daha uygundur.
  4. Geleneksel pazarlama, öngörü, tecrübe ve deneyime bağlıyken; gerilla pazarlama, insan psikolojisini ön planda tutarak bir yol haritası çizer.
  5. Geleneksel pazarlama stratejisi uzun vadeli planlama gerektirip, daha uzun ve kalıcı olurken; gerilla pazarlama kısa vadede çok da uzun ve kalıcı olmayan dinamik bir bakış açısına sahiptir.
  6. Geleneksel pazarlamanın sayılı birkaç yöntemi ve aracı varken; gerilla pazarlama gereken bütün yöntemleri ve araçları beraber kullanabilir.
  7. Geleneksel pazarlama satışa odaklanırken; gerilla pazarlama kâra odaklanır.
  8. Geleneksel pazarlamada kolayca hedefleme yapılamadığından geniş bir kitleye hitap edilirken; gerilla pazarlamada daha kolay hedefleme yapılabildiğinden hedeflenen kitleye hitap edilmesi kolaydır.
  9. Geleneksel pazarlama para ve getiri odaklı bir bakış açısına sahipken; gerilla marketin müşteri deneyimini, memnuniyetini ve ilişkilerini benimser.
  10. Gelenekse pazarlama maliyetli bir uygulamayken; gerilla pazarlama daha ucuz bir şekilde uygulanabilir.

Gerilla pazarlaması, sürpriz unsurunu kullanarak ürün veya markaları sergileyen çok yaratıcı bir reklam yöntemidir. Ortam pazarlaması, heyecan pazarlaması, tuzak pazarlama ve viral pazarlama gibi çeşitli gerilla pazarlama araçları kullanılabilir. Ancak bu alt bölgeler arasındaki sınırlar oldukça akıcıdır.

Tüketicinin ilgisini çekme savaşında, gerilla pazarlama, reklamı, beklemedikleri zaman hedef kitleye hitap etmek için kullanma fırsatıdır ve farkında olmadan bir kitleyi yakalamak, reklamverene rekabette olumlu bir avantaj sağlar. Gerilla pazarlaması sırasında, pazarlama hedeflerine ulaşmak için genellikle mizah gibi duygusal tetikleyiciler kullanılır ve bu tür duygusal deneyimler, hem tüketicilerin reklamı fark etmelerine hem de deneyimi daha akılda kalıcı hale getirmelerine yardımcı olur.

Gerilla pazarlama eylemleri daha fazla dikkat çekebilir ve bu nedenle viral olarak yayılma potansiyeline sahip olabilir. Ancak gerilla pazarlaması, marka uyumu tatmin edici değilse veya pusuda pazarlama, özellikle cüretkar istismarlar girişiminde bulunursa riskli olabilir.

Gerilla pazarlaması genellikle yasal gri alanlarda çalışır ve mesajı aşan şirketler bazen sosyal medyada kamuoyunda bir öfkeyi tetikleyebilir. Dolayısı ile çok dikkat edilmesi gereklidir.

 

Haldun Yıldız

13 yıldır sektördeyim ana çalışma konularım; Marka, Marka Stratejileri, Marka Danışmanlığı, Marka Hikayesi, Kurumsal Kimlik, İnteraktif Pazarlama, Sosyal Strateji ve Pazarlama’dır. Cesur markaları kalplerde ve satışlarda büyütmek için kollarımı sıvadım destek almak için aramanız yeterli.

İlgili Makaleler

8 Yorum

  1. Görsel İletişim ve Dijital Medya yüksek lisans programımdaki konulardan biri Gerilla Pazarlama. Yazınız çok güzel, özet ve net olmuş. Çok yardımcı oldu. Elinize sağlık…

  2. Hocam içeriğini için çok teşekkür ederim, elinize sağlık. son dönemde Arçelik markasının gerilla pazarlama çalışmasını içeriğinize eklemenizi öneririm, ülkemizden de örnekler olsun 🙂

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Başa dön tuşu
Haldun Yıldız Instagram
Instagram Hesabımı Takip Et, Yeni İçerikleri Kaçırma!
Takip Et
Yeni İçerikleri Kaçırma!
Takip Et